مباني نظري و پيشينه تحقيق اعتماد

مباني نظري و پيشينه تحقيق اعتماد

اعتماد

مقدمه 

با گسترش پديده ي جهاني سازي، اهميت اعتماد در روابط اجتماعي، اقتصادي، سياسي و سازماني بطور چشمگيري مورد توجه قرار گرفته است،  بطوري كه اكثر صاحب نظران درعلوم مختلف به اهميت نقش اعتماد در سازمانها اشاره كرده اند. مطالعات ادبيات سازماني نيز بر اهميت اعتماد به عنوان پيش نياز اثر بخشي سازماني تأكيد داشته اند. اعتماد براي موفقيت سازماني، انجام تغييرات مداوم در نقشها وتكنولوژيها، و همچنين طراحي مشاغل و مسئوليتها ضروري ميباشد. اعتماد ميتواند اثرات درون فردي و بين فردي ايجاد كند، و روابط درون و برون سازمان را تحت تأثير قرار دهد (دانايي فرد، رجب زاده و حصيري، 1388).

به دليل پيچيده بودن ماهيت اعتماد و برخورداري از اثرات چندسطحي و چند جانبه، همچنان ضرورت پرداختن به آن از ابعاد گوناگون و در ارتباط با عوامل ديگر احساس مي شود. عده اي معتقدند كه افزايش چشمگير پژوهش ها در زمينه اعتماد را مي توان به اين واقيت نسبت داد كه سازمان ها از كمبود اعتماد در بين مديران و كاركنان خود رنج مي برند لذا بايد راه حل هايي براي رفع اين مشكل ارائه كرد، مشكلي كه اگر به آن توجهي نشود، در آينده مي تواند زمينه بسياري از مشكلات را در سازمان فراهم آورد (كوشازاده، رحيم نيا و افخمي روحاني، 1391)

2-3-2) تاريخچه اعتماد

مفهوم اعتماد ريشه در ادبيات دوره ارسطو دارد؛ لذا در مورد اين كه اعتماد چيست و چگونه مي توان به اعتماد در محل كار دست پيدا كرد توافق اندكي وجود دارد. بيش تر تحقيقات در مورد اعتماد ، به عنوان يك موضوع و مفهوم مجزا تلقي مي شوند. موفقيت هاي مختلفي كه ميزان اعتماد را در سازمان ها وگروه ها ارزيابي كنند، وجود دارند؛ اما اين كه چگونه به اين نتايج وميزان اعتماد پي برده اند نكته مطمئني در دسترس نيست (Driks & Ferrin، 2001)

اعتماد سازماني در بسياري از مباحث علمي همانند اقتصاد (سكو^[1]،1992)، جامعه شناسي(لهمان^[2]، 1979)، روان شناسي اجتماعي (بلو^[3]،1964) مورد بررسي قرار گرفته است. كروز و كوستا سيلوا ^[4]در پژوهش خود درباره اعتماد نتيجه گرفتند، كه اعتماد در بسياري از نظريه هاي علمي، مانند نظريه هزينه معاملاتي (ويليامسون^[5]،1975) ، نظريه تبادل اجتماعي (بلو، 1964 )، نظريه نمايندگي (ايسنهارد^[6] 1982)، ديدگاه مبتني بر منبع (بارني، 1991)، نظريه نظام ها (لهمان، 1979) و نظريه اختيار(كلي^[7]،1967) مورد استفاده قرار گرفته است (فاضل، كماليان، خجسته، فاضل، 1390).

2-3-3) مفاهيم و كاربردهاي اعتماد

اعتماد دانش وسيعي است كه در برگيرنده مفاهيم مهمي براي مطالعه است؛ زيرا قادر به هماهنگي رفتارهاي انساني است. اعتماد كليدي اصلي براي روابط بين شخصي يا بين فردي در زمينه هاي مختلف است. با وجود اين، تحقيقات بسيار كمي تا دهه 1970در اين زمينه صورت گرفته است.

اعتماد دانش يا عقيده اي است كه اعتماد شونده انگيزه يا محركي دارد براي انجام دادن عملي كه متعهد به انجام آن است. هاردين معتقد است كه اعتماد منافع گسترده اي را دربرمي گيرد. فرد A به فرد B اعتماد مي‎كند براي انجام دادن فعاليت، بنا به اين دليل كه او فرض مي كند منافع B راهي براي رسيدن به منافع خودش است. بنابراين اعتماد نسبي است. پذيرش اوليه اعتماد به ارزيابي شخص نسبت به اين كه فرد ديگري چقدر قابل اعتماد است بستگي دارد، و ارائه آن نيازمند تأييد شدن اين قابليت اعتماد است. اعتماد مطابق اين تعريف معادل همكاري و مشاركت نيست، بلكه مي تواند به تسهيل همكاري منجر گردد (حسن زاده, 1384).

[1] Sako

[2] Luhmam

[3] Blau

[4] Cruz & Costa Silva

[5] Williamson

[6] Eisenhard

[7] Kelley